Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2024 yılında yaklaşık 100 bin sahte sigortalı tespit etti. 2023’te bu rakam 89 bine ulaşırken, artış devam etti. Sahte sigortalılıkla mücadele etmek amacıyla SGK, sigorta ve emeklilik prim ödemelerini geriye dönük incelemeye aldı. Özellikle "naylon şirketler" üzerinden yapılan işlemler üzerine yoğunlaşılıyor.
Usulsüz işlemler ceza gerektiriyor
SGK, yapılan usulsüzlüklerde cezai işlem başlatıyor ve tespit edilen işlemlerle ilgili vatandaşları ifadeye çağırıyor. Usulsüzlük tespit edilen kişiler, SGK'ya üç iş günü içinde başvurarak ifade vermek zorunda. Ayrıca, hileli işlemlerde emeklilik maaşları geri alınırken, yasal faiziyle birlikte SGK'ya ödenmesi talep ediliyor.
Sahte sigortalılık nedir?
Sahte sigortalılık, bir kişinin gerçekte çalışmadığı bir işyerinden sigortalı olarak bildirilmesi durumudur. Çoğu zaman eş, dost ya da akrabalar üzerinden yapılan bu işlemler, son dönemde özellikle hamile kadınların geçici iş göremezlik ödeneği almak için sigortalı gösterilmesiyle dikkat çekiyor.
Emeklilik iptali nasıl gerçekleşiyor?
Sahte sigortalılıktan dolayı emeklilik, SGK tarafından iptal edilebiliyor. Bu durum, kişinin fiilen çalışmadığı bir işyerinden sigortalı gösterilmesi sonucu gerçekleşiyor. Denetimler sonucunda tespit edilen usulsüzlükler, dosya üzerinden inceleniyor ve emeklilik iptalleri buna göre yapılıyor. SGK, yazılı bildirimde bulunarak kişiyi bilgilendiriyor.
Vatandaş ne yapmalı?
Emeklilik iptali bildirimi alan kişiler, öncelikle SGK ile iletişime geçerek durumlarını öğrenmeli. SGK'nın hatalı işlem yaptığını düşünenler, itirazda bulunarak sonuçların incelenmesini talep edebilirler. Ayrıca, tebliğ edilen yersiz ödeme için itiraz hakkı da bulunuyor. Ancak, itiraz için işlemin hatalı olduğuna dair somut gerekçeler sunulması gerektiği unutulmamalıdır.
Usulsüz emeklilik işlemleri hangi yaptırımlarla sonuçlanır?
Usulsüz emeklilik işlemlerinde, yapılan ödemelerin geri alınması söz konusu. SGK’nın hatalı işlemi sonucu yapılan ödemeler geriye doğru 5 yıl içinde faizsiz olarak tahsil edilirken, sigortalının kusurundan kaynaklanan ödemeler için 10 yıl geriye doğru faizli tahsilat yapılır. Ayrıca, usulsüzlük tespitinde savcılıklara suç duyurusunda bulunulur.
Sahte sigortalılık incelemesi ne kadar geriye gider?
Sahte sigortalılık ve prim ödemeleriyle ilgili incelemeler için süre sınırı yoktur. SGK, usulsüzlük tespitini geçmiş döneme kadar yapabilir ve herhangi bir zaman kısıtlamasına tabi değildir.