Ticari araçlar için zorunlu hale getirilen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) başvuruları 31 Ocak itibarıyla tamamlandı. Sisteme kayıt olmayan araç sahipleri için 7 bin TL ile 28 bin TL arasında özel usulsüzlük cezaları uygulanacağı duyuruldu. UTTS, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi hedeflerken, bireysel araç sahipleri için herhangi bir zorunluluk içermiyor.
Yazılım Hatası Nedeniyle Mağduriyetler Arttı
Başvurularını tamamlayan birçok vatandaş, sistemde yaşanan yazılımsal hatalar nedeniyle işlemlerini gerçekleştiremediklerini belirtti. Başvuru süresinin uzatılmasını talep eden mağdurlar, şikayet platformları üzerinden seslerini duyurmaya çalışıyor.
Dünya gazetesi yazarı Ömer Ekinci ise sistemde kullanılan cihazlara ilişkin çarpıcı bir iddiayı gündeme getirdi. Cihazın gerçek maliyetinin sadece 5.5 TL olduğunu belirten Ekinci, “Vatandaşa 540 kat fazlasına satılıyor” diyerek tepki gösterdi.
"540 Katına Satılıyor, Kalitesiz Üretilmiş"
Ömer Ekinci’nin açıklamalarına göre, UTTS için zorunlu tutulan cihazda yalnızca bir RFID çipi bulunuyor ve toplu alımlarda birim maliyeti 5.5 TL civarında. Ancak araç sahipleri, bu cihaza 2700 TL ödemek zorunda bırakıldı.
Cihazın kalitesiz malzemeden üretildiğini savunan Ekinci, "Öyle düşük kaliteli yapılmış ki, bir meslek lisesi öğrencisinin bile geçemeyeceği bir proje gibi duruyor. Bu cihazın 2700 TL’ye satılması vatandaşla dalga geçmekten farksız” ifadelerini kullandı.
2025 Yılına Kadar Süre Uzatıldı
UTTS kayıtlarını 31 Ocak 2025’e kadar tamamlayan araç sahipleri, montaj işlemlerini 30 Nisan 2025 tarihine kadar gerçekleştirebilecek. Bu tarihten itibaren, UTTS’ye dahil olmayan araçlar için akaryakıt giderleri vergi indirimi kapsamına alınmayacak.
Öte yandan, akaryakıt istasyonlarında taşıt tanıma okuyucu ve donanım kurulumlarını zamanında yapmayan işletmelere ise 280 bin TL’ye kadar özel usulsüzlük cezası uygulanacağı duyuruldu.
1 Temmuz 2025'ten İtibaren Yeni Araçlarda Zorunlu Olacak
Yeni düzenlemeye göre, 1 Temmuz 2025’ten itibaren trafiğe çıkacak sıfır araçlar, TTB cihazı takılı olarak satışa sunulacak. Böylece, mevcut taşıt tanıma sistemleri standart hale getirilecek ve usulsüzlüklerin önüne geçilecek.
TTB cihazı sayesinde farklı akaryakıt istasyonlarından yakıt alımı mümkün olacak ve bireysel kullanıcılara devredilen araçlarda yeni cihaz satın alma zorunluluğu olmayacak. Yetkililer, sistem sayesinde yılda en az 15 milyar TL'lik kayıt dışılığın önleneceğini belirtiyor.
Türkiye genelinde şu ana kadar 1,1 milyon cihaz siparişi verildi ve 4 bin akaryakıt istasyonu sisteme dahil oldu. Yıl sonuna kadar TTB siparişlerinin 2 milyona, kayıtlı istasyon sayısının ise 8 bine ulaşması bekleniyor.
